High Quality Skikedling die jaren meegaat en die je – als dat nodig is – kan laten herstellen zodat ze nog een rondje mee kan: Patagonia Worn Wear is een schoolvoorbeeld van duurzaam ondernemen. CEO Rose Marcario: “Willen we onze planeet redden, dan moeten we allemaal radicale milieuactivisten worden. Dat lijkt misschien een grote uitdaging, maar al wat je nodig hebt, is een naaisetje en een paar instructies.”
De loopbaan van Patagonia in een notendop
Van vogeltrainer tot wereldverbetaar
Al decennialang is Patagonia toonaangevend op de markt van buitensportkledij en -materiaal. Yvon Chouinard, oprichter van Patagonia, traint op 14-jarige leeftijd als lid van de Falconry Club California valken en haviken voor de jacht. Daar komt nogal wat klauterwerk aan te pas en Yvon heeft de smaak snel te pakken. Met een groep gelijkgezinde klimmers trekt hij naar Yosemite om de big walls te trotseren.
Klimhaken uit die tijd zijn van zacht ijzer gemaakt en worden in de rotsen achtergelaten. ‘Wat je zelf doet, doe je beter’ moet Yvon gedacht hebben, dus leert hij zichzelf smeden en maakt hij zijn eigen – herbruikbare – klimhaken. Zijn eerste business is een feit: tegen 1970 is Chouinard Equipment de grootste leverancier van klimgereedschap in de Verenigde Staten. Echt milieuvriendelijk is zijn gereedschap dan nog niet: de rotsen blijven na een klimtocht beschadigd achter. Gelukkig lanceert Chouinard snel een aluminium alternatief dat niet in de rots moet worden gebeiteld. De eerste duurzame én milieu- vriendelijke stappen zijn gezet.
“Build the best product, cause no unnecessary harm, and use business to inspire and implement solutions to the environmental crisis”
Van rugby naar wintersport
Als Chouinard in 1970 tijdens een winterklimtocht in Schotland een rugbyshirt aantrekt om te voorkomen dat de klimtouwen in zijn nek snijden, ruikt de klimmer annex natuurliefhebber opportuniteiten om zijn zaak uit te breiden. Waarom geen klimkledij verkopen? Patagonia zoals we het vandaag kennen, is geboren.
Sinds de oprichting in 1973 is Patagonia nooit gestopt met de zoektocht naar nóg innovatievere en technologisch nóg hoogstaandere materialen. Wat wel onveranderd bleef? De eigen waarden, tradities en de cultuur van vriendschap. En de aandacht voor het milieu, natuurlijk.
Milieuactivist en businessen in één
Het mission statement van Patagonia is duidelijk: “Build the best product, cause no unnecessary harm, and use business to inspire and implement solutions to the environmental crisis”. Vanuit verschillende grassroots bewegingen werd het Patagonia langzaam maar zeker duidelijk dat duurzaamheid en milieu een centrale plaats moesten krijgen in hun activiteiten. Ondertussen is Patagonia overgeschakeld naar organisch katoen, is alle merinowol chlorinevrij en gebruiken ze tot 90% recycleerbaar materiaal – een cijfer dat het bedrijf wil opkrikken naar 100%. Tegen 2025 wil Patagonia ook volledig CO2-neutraal werken.
Hoge prijs
Maar de kost voor het milieu blijft hoger dan de prijs voor Patagonia aan de kassa. Dus bundelen Yvon Chouinard – de oprichter van Patagonia – en Craig Mathews – oprichter van Blue Ribbon Files – in 2002 de krachten in de 1% for the planet-organisatie. Vandaag telt die organisatie meer dan 1800 leden in meer dan 45 landen die zowel dollars als doeners verenigt om lokale milieu-initiatieven op poten te zetten en te ondersteunen. Bovendien schenkt Patagonia jaarlijks één procent van zijn omzet of – afhankelijk van wat het hoogste bedrag is – tien procent van de winst aan lokale initiatieven voor natuurbehoud, en dat al 35 jaar lang.
Techboys en bankiers
Vanuit een zakelijk standpunt lijkt het een vreemd businessmodel: skikledij produceren en verkopen, en tegelijk consumenten aansporen om hun aankopen te beperken. Maar het is net die houding die van Patagonia een gevestigde en geloofwaardige naam op vlak van duurzaamheid maakt. En dat het de gezichten achter Patagonia menens is, blijkt uit alles wat ze doen. Hun mouwloze fleece jasjes kunnen onderhand zowat worden beschouwd als het officieuze uniform van Wallstreet en Silicon Valley. Patagonia beslist echter om enkel nog kledij te maken voor bedrijven die de planeet op de eerste plaats zetten, bedrijven die ecologie en sociale waarden belangrijker vinden dan puur winstbejag. En daar kunnen ze de techboys en bankiers nu eenmaal niet meteen toe rekenen.
Patagonia vs Donald Trump
Maar ook Donald Trump kan niet op genade rekenen. Na zijn beslissing om drastisch te snoeien in de nationale parken, spant Patagonia een rechtszaak in tegen die beslissing. “The President Stole Your Land” is de weinig aan de verbeelding overlatende boodschap waarmee de website dan uitpakt. Een jaar later beslist Patagonia tien miljoen dollar, die het verkreeg dankzij belastingmaatregelen van de regering-Trump, aan milieugroepen te schenken. Het engagement voor duurzaamheid en milieubehoud is binnen Patagonia niet uit te drukken in winsttabellen en cijfertjes. Net in dat kader past ook de Worn Wear Tour.
Patagonia Worn Wear Tour
Het idee achter de Patagonia Worn Wear Tour is even eenvoudig als geniaal. Op een aantal stops in wintersportgebieden strijkt Patagonia neer met een mobiel herstelatelier voor kledij. Je komt langs met je gescheurd, misbruikt en ‘ondanks-alles-toch-nog-steeds-favoriet-kledingstuk’, de mensen van Patagonia gaan aan de slag en herstellen ter plaatse.
Afdankertjes
Afgelopen april was Patagonia te vinden in La Grave, het wildste freeridegebied van Europa. Op de parking voor de iconische liftjes van La Grave treffen we het mobiele herstelatelier. Het is er druk. Nu kent La Grave van oorsprong een soort community van skibums die duurzaamheid (en een hippiebestaan) hoog in het vaandel voeren, maar de rij mensen met te repareren kledij is toch opvallend.
Met de ellebogen dwars door de mouwen van wat ooit een hemd was, staat een skiër een beetje sip in de rij aan te schuiven. Hij geeft zijn hemd af en ziet het verdwijnen onder de naaimachine in de vaardige handen van een hersteller. Even later wordt het hemd helemaal opgelapt opnieuw aan een zichtbaar opgeluchte eigenaar overhandigd. Een soortgelijk verhaal tekenen we op voor verschillende jassen, broeken en shorts, van dames en heren.
Voor de mensen in het naaiatelier speelt het geen rol: alle stukken worden even vlot en vrolijk hersteld. Klaar voor een tweede leven. En wat meer is, je krijgt erbovenop nog een massa doe-het-zelf tips mee om je kledij langer te gebruiken. Wil je er uiteindelijk toch echt vanaf ? Of heb je gewoon nood aan centen voor die volgende skitrip? Dan maakt Patagonia het eenvoudiger om je gebruikte kledij te (ver)kopen of ruilen. Maar eerst toch nog de gaten in die ene skibroek proberen te herstellen?
Dit artikel verscheen eerder in Vol. 2 (2019-2020) van 100% Snow.